ৰাভা জাতি
ৰাভা চাঙো তিব্বত-বাৰ্মি জাতি জা উত্তৰ পূব ভাৰতনি অসম হাছঙি খেঙে প্ৰাঙে তোৱা, খাপায়নি হাছং পশ্চিম বংগত ইনি চিপান খাৰে তোৱা। কামায়নি অসম আৰো ভৈয়ামতি ইকায়বিজান পাঙে নুঙা মানা যদিও গাৰো হাছুতি পাঙা পাংচা খাৰে নুঙা মানা। জাবিজানা পাঙা ৰাভাতাং কাকায়ো ৰাভা অৌনে অৌনা, আনাঅৌনদংবে চাংবা কাকায়ো কোচা অৌনে অৌনা ফামানচিনি ৰাখুতা।
ৰাভা জাতিনি কাকায়নি চহকী, বহুমুখী, আৰো সুকীয়া সংস্কৃতি তোৱা। ৰাভা চমাজতি জিব্ৰানি চাঙা। ছুঙিনি অৰ্থনিতি হামজাৰ কাৰায়ান চাঙা, মুচা মেচাবা কামিং বা পাথাৰি কা খাৰে তোৱা। মিচিতাংবে কাকায়নি তাক্কায় চাক্ৰেংকায় নেনো কানা, ৰকম ৰকম খাৰে অলংকাৰ বিজানবা কাকায়ো চিথোৱে তানা। ৰাভাতাংবে নিৰামছ ছাচা, আৰো মায় উৰঙি চৌকায় মায় চাঙা।
কৃষি, বনভিত্তিক ব্যৱসায়, বয়ন আদিয়েই ৰাভাসকলৰ পৰম্পৰাগত অৰ্থনীতিৰ ভেটি। আগতে ৰাভাসকলে স্থানান্তৰিত কৃষি চৰ্চা কৰিছিল। গগো বা বিল-হুক ব্যৱহাৰ কৰি মাটিত খেতি কৰিবলৈ আগবাঢ়িল। পিছলৈ তেওঁলোকে বসতিপ্ৰধান খেতিৰ কাম হাতত লৈ নাঙলেৰে খেতি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। উদ্যান শস্যৰ উপৰিও ৰাভা জনগোষ্ঠীৰ চিকাৰৰ ইতিহাস বহু পুৰণি। বোৱাই ৰাভা মহিলাসকলৰ এক প্ৰথাগত বৃত্তি আছিল।
মায় কায়কায়, হামজাৰ খাৰাকায়, নেনতাককায় ৰাভাতাঙি জুজুবিদিনি অৰ্থনিনি ভেতি চাঙা। তৗকাং ৰাভাতাং হা ছানা ৰেঙে মায়কায়না ৰেঙাতামৗন। কাংকা, কদাল ছাগানে হাতি হামজাৰ খাৰে আগাই ৰেঙা। চাবানি উৰংবে হামজাৰনি কাম তাছিতি ৰায়ে নাঙলপেকে ছালিহায়ে হাবাছঙাতা। মিনি উপৰিও ৰাভা জাতনি জাল ৰক্কায় তৗকাং জুজুবিদিনি পাঙে মায়চা চাঙা।
মূলতঃ নিম্ন অসমত, ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ বাওঁপাৰে, গোৱালপাৰা আৰু কামৰূপ জিলাত অৱস্থিত। কিছুমান সোঁপাৰৰ বাকছা, উদালগুৰি, আৰু কোকৰাঝাৰ জিলাত পোৱা যায়। ৰাভা প্ৰধানকৈ মেঘালয়ৰ পশ্চিম গাৰো পাহাৰ, পূব গাৰো পাহাৰ, আৰু ৰিভয় জিলাত পোৱা যায়। ৰাভা প্ৰধানকৈ পশ্চিমবংগৰ আলিপুৰদুৱাৰ, কুচবিহাৰ, আৰু উত্তৰ দিনাজপুৰ জিলাত পোৱা যায়।
পাঙা ফামানা নেকে: বড়ো-গাৰো ভাষা
কাষৰীয়া বড়ো আৰু গাৰোৰ লগতে অসমৰ আন কেবাটাও চীন-তিব্বতী ভাষাৰ লগত ৰাভাৰ ওতঃপ্ৰোত সম্পৰ্ক আছে। এই ভাষাটো পূৰ্বতে ১১টা ৰাভা ফৈদৰ আটাইকেইটা-মৈথোৰী, ৰংদানি, পাতি, দহোৰী, দোতলা, হালুৱা, বেতোলিয়া, হান্না, ছুংগা, মোদাহি, আৰু কোচা ৰাভাই কয়। কেৱল ৰংদানি, মৈথোৰী আৰু কোচা বংশইহে ৰাভা ভাষা কোৱা অব্যাহত আছে যদিও তেওঁলোকৰ মাজতো ইয়াৰ ব্যৱহাৰ কমি আহিছে। মাত্ৰ কম সংখ্যক ৰাভাইহে ৰাভা ভাষা কয়; অসম আৰু মেঘালয়ত গৰিষ্ঠসংখ্যকে অসমীয়া ভাষা কয়, আৰু পশ্চিমবংগত বাংলা ভাষা কয়।
